Heibel in taxatieland. Woningeigenaar het slachtoffer?
Geplaatst op 01 juni 2021
Modelmatig een woning taxeren gaat in de ban. De waarde van woningen moet hierdoor per juli op een andere manier worden vastgesteld. Over de exacte manier en voorwaarden zijn de meningen verdeeld. Banken en de taxatiebranche hebben allebei hun eigen methode. Het verschil voor jou als huiseigenaar? De kosten van een taxatie.
Een traditionele taxatie kost al snel €500. Een professional (taxateur) komt ter plekke de woning bekijken en aan de hand van een rapport stelt hij de woningwaarde vast. Het alternatief is de modelmatige (online) taxatie methode die drie tientjes kost. Onder andere op basis van vergelijkbare huizen in de buurt wordt de woningwaarde vastgesteld. Vanaf 1 juli is laatstgenoemde taxatie niet meer toegestaan. Als alternatief kun je kiezen voor de hybride taxatie.
Hybride taxatie woningen
De European Banking Authority (EBA) kwam eerder al met richtlijnen voor hybride taxaties, een middenweg tussen traditionele en modelmatige taxaties. De taxateur beoordeeld niet ter plekke de woning maar doet dit online. Sinds de zomer zijn banken en de taxatiebranche in gesprek hoe zo’n hybride taxatie in de praktijk zou kunnen werken. In maart kwam ING in samenwerking met Calcasa en Taxatheek tot een desktoptaxatie.
Alternatief 1: desktoptaxatie
Bij Calcasa was het al mogelijk om modeltaxaties uit te laten voeren. Oorspronkelijk kwam daar geen taxateur aan te pas. Inmiddels is het wel mogelijk om een taxateur op afstand mee te laten kijken. De desktoptaxatie kan al binnen enkele uren uitsluitsel bieden, terwijl dat bij een fysieke taxatie een paar dagen kan duren. Sinds april wordt de desktoptaxatie getest en de resultaten hiervan zijn veelbelovend, zo geven partijen aan die ermee werken.
Alternatief 2: bureautaxatie
Vlak na de presentatie van de desktoptaxatie kwam NRVT, de toezichthouder op de taxatiebranche, samen met de NVM, VBO en Vastgoedpro met een tweede alternatief: de bureautaxatie. Met een bureautaxatie vergaart de taxateur zoveel mogelijk informatie over de woning en op basis hiervan stelt hij de woningwaarde vast. Bij het onderzoek wordt ook gekeken naar de grootste risico’s die horen bij de woning.
Niet alle woningen zijn geschikt voor bureauonderzoek. Bijvoorbeeld omdat er onvoldoende informatie over de woning te vinden is. Zo vallen bijvoorbeeld alle appartementen af omdat details over de VvE vaak onbekend zijn. Eigenaren van een appartement zijn dus automatisch gewezen op de duurdere fysieke taxatie. Wel heeft de NRVT aangegeven te werken aan een database zodat ook appartementen op den duur mogelijk gewaardeerd kunnen worden.
Kritiek op bureautaxatie
Zowel consumentenorganisaties als de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) heeft de nodige kritiek op de bureautaxatie. Het is onnodig duur, neemt langere tijd in beslag en sluit veel woningen uit, zo luidt de kritiek. Daarnaast is het taxatiemodel bedacht door de eigen (taxatie)branche en niet die van banken (waarvoor de EBA-richtlijnen gelden). Vanuit de markt wordt De Nederlandsche Bank opgeroepen om toezicht te houden op de algoritmes en de modellen die worden gebruikt bij hybride taxaties.
Intussen is er een motie aangenomen door de Tweede Kamer om de start van de nieuwe taxatierichtlijnen uit te stellen. Dit terwijl demissionair minister Ollongren de motie juist had ontraden gelet op de Europese regelgeving. De politiek is nu verder aan zet. Voor woningkopers is te hopen dat ze niet de dupe worden, met taxaties die duurder uitvallen dan noodzakelijk.
